5961
Заңда не делінген?
5-тармаққа сәйкес. 2015-ші жылғы 16-шы қарашадағы № 405-V-ші Заңының 28-ші бабының 5-ші тармағына сәйкес, міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жарналарын есептеу объектілері:
• еңбек шарты бойынша жұмыс істейтін қызметкерлер үшін, сондай-ақ азаматтық-құқықтық келісімшарты бойынша, жұмыс істейтін жеке тұлғалар үшін - алынған кірістер (олардың тізімі No 405-V-ші Заңының 29-ші бабында көрсетілген);
• жеке кәсіпкерлер мен жеке тәжірибеленіп жүргендер үшін, ең төменгі жалақының -1,4 ең төменгі жалақының еселенген мөлшері.
Бұл жағдайда МӘМСЖ мөлшерлемелері 1% (қызметкерлер үшін) және 5% жеке кәсіпкерлер үшін қолданылады (No 405-V-ші заңның 28-ші бабының 1-ші және 3-ші тармақтары).
Ерекшелік тек, жеке кәсіпкерлер мен жеке тәжірибеленіп жүргендер үшін жасалады (№ 405-V-ші Заңның 14-ші бабының 2-ші тармағы):
• салық есептілігін ұсынуды ресми түрде тоқтатты;
• ресми түрде белсенді емес деп танылды.
Мұндай жеке кәсіпкерлер, қосымша жасалған еңбек шартымен немесе азаматтық-құқықтық келісімшартымен болғанына қарамастан, жеке кәсіпкер сияқты, өздері үшін МӘМСЖ-рын төлемеуге құқылы.
Егер жеке кәсіпкер уақытша тоқтатылмаса, кәсіпкер жұмыспен қамтылса, маған МӘМСЖ төлеу керек пе?
Егер кәсіпкер, жеке кәсіпкердің қызметін ресми түрде тоқтата тұрмаса, ол белсенді емес деп танылмаса, сонымен бірге кәсіпкер жұмыспен қамтылса, онда медициналық сақтандыру қорына төлеу қажет:
• кәсіпкердің жұмыскер ретіндегі кірісінен, жұмыс беруші МӘМСЖ-нан 1% ұстап қалады және аударады;
• қолданыстағы жеке кәсіпкерліктен, кәсіпкер өз пайдасына МӘМСЖ -нан 5% -ын, ең төменгі жалақы мөлшерінен 1,4 есептейді.
Осылайша, егер жеке кәсіпкер нөлдік декларациясын тапсырса да, онда ол өзі үшін жарна төлеуге міндетті, өйткені ол, жеке кәсіпкер ретінде Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер басқармасында тіркелген.
Қызметті ресми түрде тоқтата тұру болмаса, мұндай тұлға бір уақытта, төлеушілердің екі санатына (жеке кәсіпкер және қызметкер) жататындықтан, МӘМСЖ-сын әр санат үшін қарастырылған тарифтермен, екі рет төленеді.
Жеке кәсіпкерліктен МӘМСЖ бойынша артық төлемді, еңбек шарты бойынша ұстап қалулар есебінен, өтеуге болады ма?
Егер кәсіпкер жеке кәсіпкер сияқты, өзі үшін МӘМСЖ-сы үшін, артық төлем жасаған болса, онда ол жалдамалы жұмыс істейтін болса, оны еңбек шарты бойынша одан жасалған аударымдар есебінен, есепке алу мүмкін емес. Оларды болашақ шығындар үшін пайдалануға болмайды.
Шамадан тыс аударылған соманы «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік комитетіне хабарласу арқылы, қайтаруға болады:
• қайтару туралы өтініш;
• төлем фактісін растайтын, құжаттардың көшірмелері.
Өтініш нысаны, Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігінің 2017-ші жылдың 30-шы маусымдағы No 478-ші бұйрығымен бекітілген, аударымдар мен (немесе жарналарды) есептеу (ұстау) және аудару ережелері мен шарттарына No1-ші Қосымшада келтірілген.
Мемлекеттік корпорация артық төлем фактісін, 5 жұмыс күні ішінде тексереді, содан кейін ол, деректерді қайтару үшін ӘМСҚ-на жібереді. Қайтаруды қор 7 жұмыс күні ішінде, жүзеге асырады.
Міндетті медициналық сақтандыруға төленген төлемдердің мөлшері мен күнін, егер сізде ЭСҚ болса, Egov.kz порталындағы жеке кабинеттен тексеруге болады.
