228 Қазақстанда криптовалютамен сауда қалай реттеледі? Бұл қызмет түрі бақылана ма? Криптовалютаны сатқаннан түскен кірістен салықты қалай төлеу керек?
Ең алдымен, ҚР заңнамасында «криптовалюта» ұғымы бекітілмегенін атап өткен жөн. Оның орнына «цифрлық актив» термині қолданылады, ал цифрлық активтердің (криптовалютаның) айналымы Қазақстанда 2023 жылғы 6 ақпандағы №193-VII ҚРЗ «Цифрлық активтер туралы» заңымен реттеледі.
Аталған заңның 1-бабы 4-тармағына сәйкес, цифрлық актив – электрондық-цифрлық түрде жасалған, цифрлық код берілген, соның ішінде криптография құралдарын және компьютерлік есептеулерді қолдану арқылы жасалған, тіркелген және деректердің таратылған платформасы технологиясы негізінде ақпараттың өзгермейтіндігімен қамтамасыз етілген мүлік. Криптовалюта қамтамасыз етілмеген цифрлық активтер санатына жатады.
Осы заңның 1-бабына сәйкес, қамтамасыз етілмеген цифрлық актив – блокчейнде консенсусты қолдауға қатысқаны үшін сыйақы түрінде ақпараттық жүйеде алынған және біреудің ақшалай міндеттемелерін білдірмейтін, цифрлық активтер биржасында цифрлық түрде саудаланатын цифрлық актив.
Сондай-ақ, ҚР Азаматтық кодексінің 115 және 116-баптарына сәйкес, цифрлық активтер азаматтық құқықтардың түріне: ақша, заттар және тауар белгілері және т.б. қатарында мүліктік игіліктер мен құқықтарға жатқызылған.
Бұдан бөлек, ҚР Азаматтық кодексінің 128-1-бабына сәйкес, қаржы құралы – бұл ақша, бағалы қағаздар, оның ішінде туынды бағалы қағаздар, туынды қаржы құралдары және басқа да қаржы құралдары, олармен жасалған операциялар нәтижесінде бір тұлғада қаржы активі және басқа тұлғада қаржы міндеттемесі немесе үлестік құрал бір мезгілде туындайды. Осылайша, ҚР заңнамасы криптовалютаны төлем құралы ретінде танымайды.
Ал салық салу тұрғысынан алғанда, криптовалютаны өткізуден түскен кіріс «өзге кіріс» санатына жатады. Мұндай кіріс алған жағдайда жеке тұлға ф.270.00 нысаны бойынша есеп беруі тиіс (мерзімі – есепті жылдан кейінгі жылдың 15 қыркүйегіне дейін) және ЖТС төлеуі тиіс (ҚР Салық кодексінің 321, 356, 363-баптары).
Егер сізге ф.270.00 нысанын немесе кез келген басқа салық есептілігін жасау және тапсыру бойынша көмек қажет болса, «Mybuh.kz» сізге көмектеседі. Өтініш қалдырыңыз, біз жұмыс уақытында сізбен хабарласамыз.
