46
Егер қызметкер зейнеткер болса, бірақ жасына байланысты емес, еңбек сіңірген жылдары үшін, әрі 3-топ мүгедектігі болса, ол үшін әлеуметтік аударымдар (СО) төлене ме?
Әлеуметтік кодексіне жүгінейік.
Әлеуметтік кодекстің 243-бабына сәйкес, әлеуметтік аударымдар келесі санаттарға төленеді:
- қызметкерлер, өзге де ақылы жұмысы бар адамдар;
- жеке кәсіпкерлер (ЖК), оның ішінде шаруа немесе фермер қожалықтарының басшылары мен олардың мүшелері, 18 жасқа толғандар;
- жеке тәжірибемен айналысатын тұлғалар;
- салық агенттерімен жасалған азаматтық-құқықтық шарттар бойынша табыс алатын жеке тұлғалар;
- жеке көмекшілер;
- арнайы мобильдік қосымшаны қолданатын арнайы салық режиміндегі жеке кәсіпкерлер.
243-баптың күші тек ҚР азаматтарына ғана емес, сондай-ақ қандастарға, Қазақстанда тұрақты тұратын шетелдіктерге және азаматтығы жоқ, Қазақстан аумағында табыс әкелетін қызметпен айналысатын тұлғаларға да таралады.
Қызметкерлер үшін әлеуметтік аударымдарды есептеу объектісі – жұмыс берушінің еңбекақы түрінде төлейтін табыстары болып табылады, әлеуметтік аударымдар төленбейтін табыстарды қоспағанда.
Сонымен қатар, 207-бапта көзделген жасқа жеткен тұлғалар (жасына байланысты зейнеткерлер) міндетті әлеуметтік сақтандыруға жатпайды. Ал еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетке шыққан тұлғалар сақтандыруға жатады және олар үшін СО төленеді.
Мүгедектікке қатысты айтар болсақ, әлеуметтік аударымдар бойынша мүгедектерге жеңілдіктер қарастырылмаған. Әлеуметтік аударымдар мүгедектерге де жалпы тәртіпте, есептеу объектісінен 5% мөлшерлемемен есептеледі.
Демек, әлеуметтік аударымдардан тек жасына байланысты зейнеткерлер босатылады, ал еңбек сіңірген жылдары үшін зейнеткер әрі мүгедектігі бар қызметкер үшін СО әдеттегі тәртіпте есептеліп, төленеді.
Егер сізге бухгалтердің немесе салық маманының кеңесі қажет болса, сізге «Mybuh.kz» көмектеседі. Өтініш қалдырыңыз, біз сізбен жұмыс уақытында хабарласамыз.
