
Қазақстан экономикасы көптеген шетелдіктерді тартады: жұмыс іздейтіндерді де, инвестиция салып, бизнес жүргізуді жоспарлайтындарды да. Алайда, ҚР аумағында ресми түрде жұмыс істеу немесе кәсіпкерлікпен айналысу үшін шетелдік заңды мәртебеге ие болуы қажет. Бұл мәртебе жұмысқа орналасуға және қызметкерге тиесілі барлық әлеуметтік кепілдіктерді алуға, немесе өз компаниясын ашуға не бар бизнестен үлес сатып алуға мүмкіндік береді.
Мұндай мәртебені Қазақстанда шетелдікке еңбек қызметін жүзеге асыруға арналған виза (С санатындағы виза) береді.
С санатындағы виза деген не?
С санатындағы «Еңбек қызметін жүзеге асыруға арналған виза» Қазақстанда бизнес жүргізуді немесе жұмысқа орналасуды жоспарлаған шетелдіктерге, сондай-ақ олардың отбасы мүшелеріне беріледі.
Мұндай визалар қажет:
- экономика салаларының басым бағыттарында сұранысқа ие мамандықтар бойынша дербес жұмысқа орналасу үшін,
- бизнес-иммигранттарға,
- маусымдық шетелдік жұмысшыларға.
Қазақстандық визаларды беру ережелеріне сәйкес, С санатындағы визалар С3, С4, С5 және С6 қосалқы санаттарына бөлінеді. Ең көп сұранысқа ие визалар – С3 және С5, оларға толығырақ тоқталайық.
Қазақстандағы С3 визасы – ЕАЭО-ға кірмейтін елдердің азаматтарына ҚР аумағында еңбек қызметін жүзеге асыру мүмкіндігін береді. Ал Қазақстанда бизнес жүргізуді жоспарлағандар үшін С5 визасы (бизнес-иммигрант визасы) қажет.
Бір мәртелік С5 визасы 90 тәулікке дейін, көп мәртелік – 2 жылға дейін (этникалық қазақтарға – 3 жылға дейін) беріледі.
С3 еңбек визасы: кімге қажет және қалай алынады
С3 санатындағы виза мына тұлғаларға қажет:
- Қазақстанда жергілікті жұмыс берушіде жұмыс істеуді жоспарлайтындарға,
- қазақстандық компанияларда басшылық қызмет атқаратындарға,
- халықаралық келісімшарттар мен шарттар аясында жұмыс істейтіндерге.
Бұл виза олардың отбасы мүшелеріне де қажет болады, егер олар Қазақстанға келіп, осында болуды жоспарласа.
С3 жұмыс визасын алу негіздері мыналар болуы мүмкін:
- Шетелдік жұмыс күшін тартуға рұқсат.
- Шетелдік Өкілдік немесе Филиалдың бірінші басшысы үшін берілген бас сенімхат.
- Қазақстандық 100% шетелдік қатысуы бар ЖШС-ның бірінші басшысы және оның орынбасарлары ретінде еңбек қызметін жүзеге асыру.
- ҚР-ның білім беру саласындағы халықаралық шарттарына сәйкес оқу орындарында оқытушы ретінде еңбек қызметін жүзеге асыру.
- АХҚО, Astana Hub және басқа да қатысушы компанияларда еңбек қызметін жүзеге асыру.
С3 визасын ресімдеу үшін қажет құжаттар:
- Өтініш (визалық анкета);
- Паспорт (жарамдылық мерзімі кемінде 6 ай болуы тиіс);
- Жұмыс берушіден шақырудың көшірмесі (Көші-қон қызметінде расталған, тіркелген қазақстандық компаниядан ресми шақыру);
еңбек шартының көшірмесі; - Шетелдік жұмыс күшін тартуға рұқсаттың көшірмесі (немесе визаны алушыға рұқсат талап етілмейтінін растайтын құжат);
- Ақ фонда 3,5 x 4,5 см көлеміндегі түрлі-түсті фото;
- Консулдық алымды төлегені туралы түбіртек.
Егер шетелдік (ЖШС қатысушысы) сол ЖШС-нің бірінші басшысы (директоры) болса, оған С3 еңбек визасы қажет емес, С5 визасы жеткілікті.
Отбасы мүшелері үшін қосымша қажет:
- Неке туралы және балалардың туу туралы куәліктерінің нотариалды куәландырылған көшірмелері;
- Қаржылық жағдайын растайтын құжаттар;
- Барлық отбасы мүшелеріне арналған медициналық сақтандыру полисі.
С3 визасының мерзімі:
- бір мәртелік С3 – 90 тәулікке дейін (қазақстан мойындамайтын паспорттары бар елдердің азаматтарына – 1 жылға дейін),
- көп мәртелік С3 – 3 жылға дейін (АХҚО қатысушылары мен органдарына, Astana Hub қатысушыларына немесе оның қызметкерлеріне – 5 жылға дейін) немесе рұқсат мерзіміне.
С3 визасын қалай алуға болады:
- Құжаттар пакетін ҚР консулдығына тапсыру;
- Консулдық алымды төлеу;
- Өтінішті қарауды күту (5–10 жұмыс күні);
- Визаны алу.
Консулдық алым мөлшері (С3 визасы үшін):
- бір мәртелік виза – 80 АҚШ доллары;
- көп мәртелік виза:
- 1 жыл – 200 АҚШ доллары,
- 2 жыл – 400 АҚШ доллары,
- 3 жыл – 600 АҚШ доллары.
С3 визасы қажет емес елдер (ТМД және ЕАЭО азаматтары):
- Әзербайжан
- Армения
- Беларусь
- Қырғызстан
- Ресей
- Тәжікстан
- Өзбекстан
Аталған елдердің азаматтарына жұмыс визасы қажет еместігінің негізі – ЕАЭО туралы Шарт және өзара визасыз сапарлар туралы екіжақты келісімдер.
Аталған елдердің азаматтарына Қазақстанда жұмысқа орналасу немесе бизнес жүргізу үшін С3 визасы қажет емес, бірақ уақытша тұруға рұқсат (УТР/РВП) алу қажет. Егер УТР алынбаса, 90 күн өткен соң мұндай азамат Қазақстаннан шығуға міндетті.
Қазақстанда С5 визасын қалай алуға болады?
Қазақстанда бизнес жүргізуді қалайтын шетел азаматтарына (компания ашу немесе қолданыстағы қазақстандық компанияның құрылтайшылары қатарына кіру үшін) бизнес-иммиграцияға арналған С5 визасы қажет.
Ескеріңіз: егер С3 визасына құжаттарды шетелдік жұмыскерді тартуды жоспарлаған жұмыс беруші (компания) тапсырса, С5 визасын алу үшін құжаттарды тікелей өтініш берушінің өзі тапсырады.
С5 визасын Қазақстанда қайдан алуға болады?
Бұл үшін Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігіне жүгіну қажет.
С5 визасын алу үшін шетелдік Қазақстанда шақырушы тарапты табуы керек. Шақырушы тарап қамтамасыз етеді:
- елге кіруге шақыру,
- шетелдіктің келуі туралы құқық қорғау органдарына хабарлама,
- визаны қалпына келтіру және/немесе ұзарту, басқа визаға ауыстыру туралы өтініш.
Шақырушы тарап заңды тұлға немесе жеке кәсіпкер болуы тиіс.
Шетелдіктің Қазақстанға келгендігі туралы хабарламаны ол кіргеннен кейін 3 жұмыс күні ішінде тапсыру қажет (кіру тәртібіне, болу мерзіміне және сапар мақсатына қарамастан). Хабарламаны қабылдаушы тарап (шақырушы тұлға) vmp.gov.kz порталы немесе eQonaq.kz жүйесі арқылы көші-қон қызметіне береді.
Сонымен қатар қабылдаушы тарап көші-қон қызметіне хабарлайды:
- шетелдік қала ішінде мекенжайын өзгерткенде,
- Қазақстанның басқа қаласына барған кезде.
Бір мәртелік С5 визасын ресімдеудің шарттары:
- Шетелдік-өтініш берушінің кәмелетке толуы;
- Еңбек қызметіне кедергі келтіретін аурулардың жоқтығын растайтын медициналық анықтама;
- Медициналық сақтандыру;
- Сотталғандығы/сотталмағандығы туралы анықтама;
- Азаматтық немесе тұрақты тұратын елінде кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға тыйым салудың бар/жоқтығы туралы анықтама.
С5 визасын алу тәртібі:
- Құжаттар пакетін ҚР елшілігіне немесе консулдығына тапсыру;
- Консулдық алымды төлеу;
- Өтінішті қарауды күту (5–7 жұмыс күні);
- Визаны алу.
Бір мәртелік бизнес-виза С5 90 күнге дейін беріледі және осы кезең ішінде Қазақстанда болуға құқық береді (тек шетелдегі ҚР дипломатиялық өкілдіктерінде рәсімделеді).
Маңызды: алғашқы С5 визасы тек шетелдегі ҚР елшіліктері мен консулдықтарында беріледі.
Визаны алған соң шетелдік Қазақстанға кіруі тиіс және 2 ай ішінде:
- Қазақстанда компания тіркеп, жарғылық капитал сомасын банкке енгізуі керек,
- немесе қолданыстағы компанияның қатысушысы (акционері) қатарына кіруі керек.
Осыдан кейін шетелдік бір мәртелік С5 визасын көп мәртелікке ұзартуға құқылы. Бұл үшін компания тіркелген жері бойынша көші-қон қызметіне құжаттар тапсырылады. Көп мәртелік виза 2 жылға дейін, этникалық қазақтарға – 3 жылға дейін беріледі.
С5 визасын алмаған шетелдіктерге Қазақстан аумағында кәсіпкерлікпен айналысуға, заңды тұлға құруға немесе құрылтайшылар қатарына кіруге тыйым салынады.
ЕАЭО елдерінің азаматтарына арналған маңызды ақпарат:
Қазақстанда ЖШС тіркеу немесе қолданыстағы ЖШС-дегі үлесті сатып алу үшін ЕАЭО елдерінің азаматтары (басқа елдер азаматтары сияқты) уақытша тұруға рұқсат (УТР/РВП) алуы тиіс. Бұл ретте жеке қатысуы қажет (Қазақстан шекарасынан өту, кіру туралы хабарламамен расталады). ЕАЭО елдері азаматтарына С5 визасы қажет емес.
Қазақстанда С3 және С5 визаларын ұзарту тәртібі:
С3 жұмыс визасын Қазақстаннан шықпай-ақ ұзартуға болады. Ол үшін визаның қолданылу мерзімі аяқталуына кемінде 5 жұмыс күні қалғанда көші-қон қызметіне құжаттар пакетін тапсыру қажет. Егер бұл мерзім өтіп кетсе, шетелдік Қазақстаннан шығып, визаны шетелдегі ҚР елшілігінде/консулдығында қайта алуы керек.
С5 визасын ұзарту кезінде алғашқы виза көп мәртелікке ауыстырылады, ол 2 жылға дейін (этникалық қазақтарға – 3 жылға дейін) беріледі. С5 визасын ұзарту үшін көші-қон қызметіне акиматтың жазбаша өтініші қажет.
Акиматтан өтініш алу үшін мына құжаттар дайындалады:
- Әкімнің атына өтініш (қолданыстағы ұйымнан беріледі, ол кепіл беруші ретінде шығады);
- Заңды тұлғаның мемлекеттік тіркеу туралы анықтамасы;
- Бизнес-жоспар;
- Бизнес-иммигранттың паспортының көшірмесі;
- Өкілге сенімхат (қажет болған жағдайда).
Қарау мерзімі – акимат кеңсесінде өтініш тіркелген күннен бастап 15 күнтізбелік күн. Осы мерзім өткен соң акимат С5 визасын беру туралы хат түрінде өтініш шығарады немесе дәлелді бас тарту береді.
Осыдан кейін кәсіпкерлік қызмет жүзеге асырылатын жердегі көші-қон қызметіне келесі құжаттармен жүгіну қажет:
- Акиматтың өтініші;
- Шақыру хаты;
- Заңды тұлғаның мемлекеттік тіркеу туралы анықтамасы;
- Бизнес-иммигранттың паспорты;
- 3,5х4,5 см фотосурет;
- Еңбек қызметіне кедергі болатын аурулардың жоқтығын растайтын медициналық анықтама;
- Азаматтық немесе тұрақты тұратын елдің уәкілетті органынан сотталғандығы/сотталмағандығы туралы анықтама;
- Азаматтық немесе тұрақты тұратын елдің уәкілетті органынан кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға сот шешімімен тыйым салынғаны/салынбағаны туралы анықтама.
Қарау мерзімі – құжат тіркелген күннен бастап 5 күнтізбелік күннен бастап.
Жиі қойылатын сұрақтар (FAQ):
- С5 визасын қалай алуға болады? – ҚР елшілігіне немесе консулдығына құжаттар тапсыру қажет.
- С5 визасын Қазақстанда қайдан алуға болады? – ҚР елшілігінде немесе консулдығында. Ұзарту – ҚР көші-қон қызметінде.
- Кімге С5 визасы қажет емес? – ЕАЭО елдерінің азаматтарына.
- С5 визасын Қазақстанда қалай ұзартуға болады? – Акиматтан өтініш алу, содан кейін құжаттар пакетін көші-қон қызметіне тапсыру.
- С санатындағы виза деген не? – «Еңбек қызметін жүзеге асыруға арналған виза» бизнес жүргізуді немесе жұмыс істеуді жоспарлаған шетелдіктерге, сондай-ақ олардың отбасына беріледі.
- Қазақстанда С3 виза не береді? – С3 визасы шетелдіктерге ҚР аумағында жалдамалы түрде жұмыс істеуге және қазақстандық компанияларда басшылық лауазымдарды атқаруға мүмкіндік береді.
- С3 визасын қалай алуға болады? – ҚР консулдығына құжаттар пакетін тапсыру қажет.
- С3 визасын Қазақстанда қалай ұзартуға болады? – Көші-қон қызметіне құжаттар пакетін тапсыру қажет.
Қазақстанда С3 және С5 визаларын алуға және ұзартуға «Mybuh.kz» мамандары көмектеседі.
Біз көмектесеміз:
- шетелдік жұмыс күшін тартуға рұқсат алуда;
- Қазақстанда тіркелген жұмыс берушіден шақыру хатын рәсімдеуде;
- визаны алуға арналған құжаттар пакетін толық дайындап, уәкілетті органға тапсыруда.
Сонымен қатар С5 визасын ұзартуға немесе көп мәртелік визаны алуға көмектесеміз.
Өтініш берушіден қазақстандық ЖСН және паспорт қажет. Егер ЖСН болмаса, біздің мамандар оны алуға көмектеседі (ХҚКО-ға барғанда сүйемелдеу және қолдау көрсетеміз).
Назар аударыңыз: 2024 жылдан бастап ЖСН Қазақстан шекарасынан өткеннен кейін ғана және тек өтініш берушінің жеке қатысуымен беріледі. Сенімхат бойынша ЖСН алу мүмкін емес.
Сонымен қатар шетел азаматтарына міндетті дактилоскопиялық тіркеу енгізілді, оның ішінде:
- Қазақстанда уақытша немесе тұрақты тұруға рұқсатты рәсімдеу кезінде;
- Қазақстанда шетелдіктің тұруға ықтиярхатын алу кезінде;
- Қазақстан Республикасының визасын алу кезінде.
Дактилоскопия көші-қон органында жүргізіледі. Бұл үшін ЖСН қажет. Экспертиза аяқталған соң дактилоскопиядан өткендігі туралы анықтама беріледі.
Қорытынды:
Егер шетелдік (ЕАЭО елдері азаматтарынан басқа) Қазақстанда жұмысқа орналасуды немесе бизнес ашуды жоспарласа, оған С3 немесе С5 визасын рәсімдеу қажет. Бұған «Mybuh.kz» мамандары көмектеседі.
Көмек алу үшін өтініш қалдырыңыз, біз сізбен жұмыс уақытында хабарласамыз.