78
Жұмыстан босатылған қызметкерге өтемақы уақтылы төленбеді. Бұл үшін жұмыс берушіге айыппұл салына ма? Өтемақы төлемін кешіктіргені үшін қандай жауапкершілік көзделген?
Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі (ТК) мен Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне (ӘҚБтК) жүгінейік.
ТК РК 23-бабы 2-тармағы 5) тармақшасына сәйкес, жұмыс беруші ҚР нормативтік құқықтық актілерінде, еңбек, ұжымдық шарттарда, жұмыс берушінің актілерінде көзделген жалақыны және басқа да төлемдерді қызметкерге толық әрі уақтылы төлеуге міндетті.
ТК РК 96-бабы 2-тармағына сәйкес, еңбек шарты тоқтатылған (қызметкер жұмыстан босатылған) кезде пайдаланбаған немесе толық пайдаланбаған жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы үшін өтемақы төлемі жүргізіледі. Өтемақы орташа жалақы негізінде есептеледі.
ТК РК 133-бабы 4-тармағына сәйкес, еңбек шарты тоқтатылған кезде қызметкерге тиесілі барлық төлемдер еңбек шарты тоқтатылғаннан кейінгі 3 жұмыс күнінен кешіктірілмей төленуге тиіс.
Егер төлем мерзімі бұзылса, жұмыс беруші қызметкерге қарыз сомасын және төлемнің кешіктірілген кезеңіне өсімпұл төлеуге міндетті.
Өсімпұл мөлшері ҚР Ұлттық Банкінің базалық мөлшерлемесінің 1,25 еселенген көлемінде әрбір кешіктірілген күн үшін есептеледі. Есептеу төлем жасалуға тиіс күннен кейінгі күннен басталып, нақты төленген күніне дейін жүргізіледі.
Демек, егер жұмыс беруші төлемді кешіктірсе, ол қызметкерге мыналарды төлеуге міндетті:
- Негізгі төлем сомасын;
- Әр күндік өсімпұлды.
Алайда бұл тек өсімпұлмен шектелмейді: айыппұл да салынады.
ӘҚБтК РК 87-бабы 1-тармағына сәйкес, жалақыны толық көлемде және белгіленген мерзімде төлемегені үшін, сондай-ақ жұмыс берушінің кінәсінен төлем мерзімі кешіктірілген жағдайда өсімпұл есептелмегені және төленбегені үшін айыппұл мөлшері:
- лауазымды тұлғаларға – 30 АЕК,
- шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға – 60 АЕК,
- орта кәсіпкерлік субъектілеріне – 100 АЕК,
- ірі кәсіпкерлік субъектілеріне – 150 АЕК.
Яғни, жұмыс беруші төлемді кешіктірсе, айыппұлға да, өсімпұлға да шығындалады. Сондықтан өтемақыны заңда белгіленген үш күн ішінде уақтылы төлеу оның мүддесінде.
Егер сізге бухгалтердің немесе кадр маманының кеңесі қажет болса, сізге «Mybuh.kz» көмектеседі. Өтініш қалдырыңыз, біз сізбен жұмыс уақытында хабарласамыз.
