99 Келетін бухгалтердің қызметін пайдалануды немесе бухгалтерлік аутсорсинг қызметін көрсететін компаниямен шарт жасауды жоспарлап отырсыз ба? Бухгалтерлік қызметтердің құнына бағдар қажет пе? Ең қисындысы – агрегатор-сайттардан іздеу. Бірақ онда компания бағаның үлкен ауытқуына тап болады – кейде бірнеше есе айырмашылық бар. Неліктен Қазақстанда бухгалтерлік қызметтер бағасы әртүрлі және бұл қызметтер шын мәнінде қанша тұрады – төменде айтып береміз...
Неліктен бухгалтерлік қызметтердің бағасы біркелкі емес? 2 000-нан 500 000 теңгеге дейін
Интернеттен іздеген кезде пайдаланушы бухгалтерлік қызметтер бағасының кең ауқымына бірден тап болады. Бір реттік қызмет үшін баға 2 000 теңгеден басталып, кешенді қызмет көрсету үшін 500 000 теңгеге дейін жетеді. Мұндай айырмашылықтың себебі неде? Бұл – жұмыстар көлемі, олардың күрделілігі мен орындаушының нәтижеге жауапкершілік деңгейінің әртүрлілігі.
Мысалы, ҚҚС-сыз және қызметкерлерсіз жұмыс істейтін ЖК үшін бухгалтер қызметінің бағасы ҚҚС төлеуші, шетел азаматтары бар штаттағы ЖК-ға қарағанда төмен болады.
Сондай-ақ, өндіріс немесе сыртқы экономикалық қызметпен айналысатын компанияны аутсорсингпен қамту, тек кеңсе жалдау қызметін көрсететін компанияға қарағанда қымбатқа түседі.
Бағаға әсер ететін мұндай нюанстар көп. Бұған бухгалтердің біліктілігі де қосылады: өз біліміне сенімді маман арзан әрі ұсақ қызметтерге уақыт жұмсамайды.
Бухгалтер қызметіне лайықты бюджет қалыптастырып, сападан айырылмай, қызметтер құнын не қалыптастыратынын түсіну – компанияның міндеті. Енді негізгі факторларға тоқталайық.
Бухгалтерлік қызмет көрсету бағасына әсер ететін негізгі факторлар
Ұйымдық-құқықтық форма мен салық салу жүйесі
Ең басты фактор – клиенттің тіркелу формасы (ЖК, ЖШС, АҚ) мен салық салу режимі (ОУР, жеңілдетілген).
«Бухгалтерлік есеп туралы» заңның 2-бабы 2-тармағына сәйкес, жеке кәсіпкерлер келесі шарттарға сай болған жағдайда бухгалтерлік есеп жүргізбеуге (алғашқы құжаттарды сақтау мен құрастырудан басқа) және қаржылық есептілік әзірлемеуге құқылы:
- шағын бизнес субъектілері үшін арнайы салық режимдерін қолданса (жеңілдетілген, белгіленген шегерім);
- ҚҚС бойынша есепке тұрмаған болса;
- табиғи монополия субъектісі болмаса.
Егер осы шарттардың бірі бұзылса (мысалы, ҚҚС бойынша есепке тұрса немесе ОУР қолданса), ЖК келесі айдан бастап бухгалтерлік есеп пен қаржылық есепті жүргізуге міндетті болады.
Егер барлық шарт сақталса (мысалы, ҚҚС-сыз жеңілдетілген режимдегі ЖК), онда толық бухгалтерлік есеп жүргізу – міндет емес, құқық қана. Сондықтан мұндай қызмет – ең қарапайым әрі арзан. Бұл жағдайда бухгалтерге алғашқы құжаттарды құрастыру мен сақтау, салық регистрлерін жүргізу және есептілікті тапсыру жеткілікті.
Ал ЖШС мен АҚ міндетті түрде толық есеп жүргізуі керек. ОУР – жеңілдетілген режимге қарағанда күрделірек. Егер олар ҚҚС төлеуші болса – есеп те күрделене түседі. Осылайша, ЖШС үшін ОУР + ҚҚС режиміндегі қызмет көрсету – жеке бухгалтерлер мен аутсорсингтік компаниялар үшін ең қымбат қызмет.
Ай сайынғы операциялар саны
Бағаға әсер ететін екінші фактор – бухгалтер өңдеуі тиіс айлық құжаттар саны. Мұнда мәміле саны емес, оларға қатысты құжаттар – төлем тапсырмасы, акт, шот-фактуралар т.с.с. есепке алынады. Құжат айналымы көп болған сайын – жұмысы мен ақысы да соғұрлым жоғары болады.
Мысалы, көтерме саудамен айналысатын компания дистрибьютордан арзанға түседі, себебі соңғысы ондаған дүкенге, жүздеген клиентке сатады.
Сондай-ақ ел бойынша филиалдардың немесе бірнеше сату нүктелерінің болуы – бағасын арттырады.
Қызметкерлер саны
Бағаға тікелей әсер ететін үшінші фактор – штаттағы немесе азаматтық-құқықтық шартпен жұмыс істейтін қызметкерлер саны.
Олар үшін төленетін төлемдер (жалақыдан):
ЖК және ЖШС үшін:
- 10% ЖТС
- 10% МЗЖ
- 2,5% Жұмыс беруші МЗЖ
- 5% ӘА
- Әлеуметтік салық (ЖШС үшін – 11%)
- 3% МӘМС
- 2% МӘМС жарнасы
Жеңілдетілген режимде:
- 10% ЖТС
- 10% МЗЖ
- 2,5% Жұмыс беруші МЗЖ
- 5% ӘА
- 3% МӘМС
- 2% МӘМС жарнасы
(Әлеуметтік салық төленбейді)
Егер қызметкерлер болмаса, ЖК өзіне төлем жасайды. Ал ЖШС болса – кемінде директор бар. Ол құрылтайшы болса да, жұмысшы болып саналады, сондықтан барлық міндетті төлемдер сақталады.
Сонымен қатар:
- Қызметкердің азаматтығы мен резиденттік статусы ескеріледі.
- Еңбек ақы төлеу жүйесі: мерзімді, кесімді, жеке немесе ұжымдық.
- Жалақы жүйесі: тарифтік, тарифсіз немесе аралас.
Осының бәрі бухгалтердің жұмысын күрделендіреді және тарифті өсіреді.
ВЭД (импорт/экспорт) және валюталық операциялар
СЭҚ жүргізу бухгалтерлік қызметтер құнына тікелей әсер етеді.
Келесі білімдер қажет:
- Валюта операциялары мен айырмашылықтарын есептеу
- Банктердің валюталық бақылау бөлімдерімен жұмыс
- Кедендік декларацияны оқу
- 328.00 нысанын тапсыру
Мұндай қызметтерге біліктілік қажет, ал бұл – қосымша баға.
Қосымша есеп түрлері
Бухгалтер келесі жұмыстарды да атқаруы мүмкін:
- Кадрлық есеп (егер HR жоқ болса)
- Басқарушылық есеп (егер экономист жоқ болса)
- Қоймалық есеп
Кейде бухгалтер хатшының да міндетін атқарады. Мұндай қосымша міндеттер – қосымша ақыға кіреді.
Қазақстандағы бухгалтерлік қызметтердің орташа бағасы
Төменде – нарықтағы орташа бағалар.
1-кесте. Қазақстандағы ЖК мен ЖШС үшін бухгалтерлік қызметтердің орташа бағасы (KZT)
|
Қызмет |
ЖК үшін орташа баға |
ЖШС үшін орташа баға |
Ескертпе |
|
Ай сайынғы есеп (жеңілдетілген, қызметкерсіз) |
15 000 – 30 000 / ай |
40 000 – 60 000 / ай |
Операциялар санына байланысты |
|
Ай сайынғы есеп (ОУР, 5 қызметкерге дейін, ҚҚС-сыз) |
30 000 – 50 000 / ай |
80 000 – 120 000 / ай |
Операциялар санына байланысты |
|
“Нөлдік” есепті тапсыру (910, 200 нысаны) |
1 000 – 5 000 / есеп |
2 000 – 7 000 / есеп |
Бір реттік қызмет |
|
910 нысанын тапсыру (мәліметпен) |
3 000 – 10 000 / есеп |
– |
Бір реттік қызмет |
|
300 нысанын тапсыру (ҚҚС, мәліметпен) |
– |
10 000 – 30 000 / тоқсан |
Шот-фактура санына байланысты |
|
Есепті қалпына келтіру |
15 000-нан бастап / ай |
30 000-нан бастап / ай |
Бір ай үшін |
|
Бір реттік кеңес |
5 000 – 15 000 / сағ |
10 000 – 20 000 / сағ |
Ауызша не жазбаша |
