49
Сынақ мерзіміне қабылданған қызметкер қысқа уақыттан кейін (кейде бірнеше күннен соң) жұмыстан кетеді немесе оны жұмыстан шығарады. Мұндай жағдайда оған жұмыстан босату кезінде өтемақы төлеу қажет пе?
ҚР ЕК-не жүгінейік.
ҚР ЕК-нің 34, 36-баптарына сәйкес, жұмысқа қабылдау жұмыс берушінің еңбек шарты негізінде шығаратын актісімен рәсімделеді. Бұл ретте шартта сынақ мерзімі туралы тармақ болуы мүмкін. Ол қызметкердің біліктілігінің тапсырылған жұмысқа сәйкестігін тексеру мақсатында белгіленеді. Сынақ мерзімі еңбек шартында көрсетілген жұмыс басталу күнінен бастап есептеледі және 3 айдан аспайды (жекелеген басшылық лауазымдар үшін – 6 ай).
ҚР ЕК-нің 37-бабына сәйкес, егер сынақ мерзімі ішінде қызметкердің жұмысы қанағаттанарлықсыз деп танылса, жұмыс беруші еңбек шартын бұзуға құқылы. Бұл ретте қызметкерге еңбек шартын бұзу себептері көрсетілген хабарлама беріледі. Хабарламаны уақтылы беру маңызды, өйткені егер сынақ мерзімі өтіп кетсе және шартты бұзу туралы хабарлама берілмесе, қызметкер сынақ мерзімінен өткен болып есептеледі. Демек, оны негізсіз жұмыстан босату мүмкін болмайды.
Сынақ мерзімі ішінде пайдаланылмаған демалыс күндерін төлеуге келсек: қызметкердің демалысқа құқығы бар. ҚР ЕК-нің 88-бабына сәйкес, толық жұмыс жылы үшін демалыс ұзақтығы кемінде 24 күнтізбелік күнді құрайды. Егер бір жыл толық жұмыс істелмесе – пропорционалды қайта есептеу жасалады.
ҚР ЕК-нің 96-бабы 2-тармағына сәйкес, жұмыстан босату кезінде (сынақ мерзімінде немесе оны өткеннен кейін) жыл сайынғы ақылы еңбек демалысын толық немесе ішінара пайдаланбаған қызметкерге пайдаланылмаған күндері үшін өтемақы төлемі жүргізіледі.
Өтемақы төлемі қызметкердің орташа жалақысы негізінде есептеледі.
ҚР ЕК-нің 113-бабы 4-тармағына сәйкес, ол жұмыстан босату күнінен кейін 3 жұмыс күнінен кешіктірілмей төленуі тиіс. Еңбек шартын тоқтату күні – соңғы жұмыс күні.
Өтемақы сомасын есептеу үшін пайдаланылмаған демалыс күндері жұмыстан босату күнінен кейінгі бес күндік немесе алты күндік жұмыс аптасының күнтізбесі бойынша саналады және жұмыс режимін ескере отырып сол кезеңдегі жұмыс күндері таңдалады.
ҚР ЕК-нің 114-бабына сәйкес, орташа жалақы нақты жұмыс істелген уақыт үшін, белгіленген үстемеақылар мен қосымша төлемдерді, сыйақыларды және тұрақты сипаттағы басқа да ынталандыру төлемдерін ескере отырып есептеледі.
Есептік кезең толық жұмыс істелмегендіктен, орташа күндік (сағаттық) жалақы есептелген жалақы сомасын нақты жұмыс істелген кезеңдегі жұмыс күндерінің (сағаттарының) санына бөлу арқылы анықталады.
Осылайша, сынақ мерзімі ішінде жұмыстан босатылған қызметкер пайдаланылмаған демалыс үшін өтемақы алуға құқылы (тіпті бұл кезеңде оған 1-2 күн ғана есептелсе де).
Егер сізге бухгалтердің немесе кадр маманының кеңесі қажет болса, «Mybuh.kz» көмектеседі. Өтінім қалдырыңыз, біз сізбен жұмыс уақытында хабарласамыз.
