
Егер қызметкер бескүндік жұмыс кестесі бойынша еңбек етсе, жұмыс беруші бір күндік жұмыс ұзақтығын ең көбі қанша сағат етіп белгілей алады? Ол стандартты 8 сағаттан ұзақ болуы мүмкін бе? Бұл заңды ма?
ҚР ЕК-ке жүгінейік.
Жұмыс күні ұзақтығын ҚР ЕК-нің 68-бабы реттейді.
68-баптың 1-бөлігіне сәйкес, қалыпты жұмыс уақыты аптасына 40 сағаттан аспауы тиіс (40 / 5 = күніне 8 жұмыс сағаты). Еңбек шартында аз жұмыс уақыты қарастырылып, оны қалыпты жұмыс уақыты үшін төлем ретінде төлеу мүмкін. Бірақ ешқашан ұзағырақ бола алмайды.
Сонымен қатар «қосымша жұмыс» деген ұғым бар, оған да уақыт бойынша шектеу қойылады.
ҚР ЕК-нің 78-бабы 1 және 2-тармақтарына сәйкес, әрбір қызметкер үшін қосымша жұмыстар мынадан аспауы тиіс:
- тәулігіне – 2 сағаттан;
- ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстарда – 1 сағаттан.
Қосымша жұмыстардың жалпы ұзақтығы мынадан аспауы тиіс:
- 4, 5 және 6 күндік жұмыс аптасында – айына 12 сағаттан;
- жұмыс уақытының жиынтық есебі белгіленген жағдайда – жылына 120 сағаттан.
Осылайша, бескүндік жұмыс аптасында жыл мезгіліне байланысты айдағы ең көп жұмыс уақыты – 176 сағатты құрайды:
22 жұмыс күні * күніне 8 сағат = 176 сағат.
Сонымен қатар заң қосымша сағаттарды да қарастырады (айына 12 сағаттан аспау керек).
Яғни, қызметкер бескүндікте айына ең көбі:
176 (норма) + 12 (қосымша) = 188 сағат жұмыс істей алады.
Тәулігіне бескүндікте ең көбі:
8 сағат (норма) + 2 сағат (қосымша) = 10 сағат,
ауыр жұмыстарда – 9 сағат.
Көрсетілген мөлшерден артық жұмысқа тарту ҚР ЕК бұзушылық болып табылады.
Егер сізге бухгалтердің немесе кадр маманының кеңесі қажет болса, сізге «Mybuh.kz» көмектеседі. Өтінім қалдырыңыз, біз сізбен жұмыс уақытында хабарласамыз.