163 Атқарушылық парақтар бойынша ұстауды есептеген кезде бухгалтердің алдында сұрақ туындайды: ұстауды қандай сомадан жүргізу керек? Есептелген жалақыдан ба? Әлде сыйақыларды, іссапар шығындарын, сауықтыру төлемдерін және т.б. жалпы сомасына қосу қажет пе? Және алдын ала тиісті шегерімдерді қолдану керек пе? Талдайық…
02.04.2010 ж. №261-IV «Атқарушылық іс жүргізу және сот орындаушыларының мәртебесі туралы» Заңға жүгінейік.
Аталған заңның 101-бабына сәйкес, барлық алименттік төлемдер бойынша берешекті өндіріп алу алимент төлеушінің жалақысынан және басқа да кірістерінен жүргізіледі.
Алимент бойынша берешектің мөлшерін сот орындаушысы айқындайды, алиментті ұстау атқарушылық параққа сәйкес жүргізіледі.
Осы заңның 95-бабы 1-тармағына сәйкес, қарыз алушының жалақысына немесе өзге де кірістеріне, соның ішінде басқа сот орындаушыларының өндірісіндегі бір немесе бірнеше атқарушылық құжаттар бойынша өндіріп алу кезінде, қарыз алушыда жалақысының немесе өзге де кірісінің кемінде 50%-ы сақталуы тиіс.
Бұл ретте қарыз алушыда сақталатын сома ең төменгі күнкөріс деңгейінен кем болмауы керек, ол тиісті қаржы жылына жыл сайын белгіленеді (алиментті және мертігуден немесе өзге де денсаулығына зақым келтіруден, сондай-ақ асыраушысының қайтыс болуынан келтірілген залалды өтеуді өндіріп алу жағдайларын қоспағанда).
Өндіріп алуға жатпайтын ақшалай сомалар осы заңның 98-бабында көрсетілген.
Осылайша, алимент барлық кірістерден ұсталады: жалақы, сыйақы, бонустар, өзге де кірістер. Бұл ретте алдымен есептеу жүргізіледі, содан кейін шегерімдер қолданылады, барлық салықтар мен аударымдар шегеріледі, ал «қолға төленетін» сома мөлшерінен алимент ұсталады.
Алимент ұстау бойынша бухгалтерлік жазбалар:
- Дт 7210 Кт 3350 – қызметкерге жалақы есептеу;
- Дт 3350 Кт 3120, 3220, 3212 – ЖТС, МЗЖ, МӘМС жарналарын ұстау;
- Дт 3350 Кт 3385 – қызметкердің төленуге тиіс жалақысынан атқарушылық парақ бойынша ұстау;
- Дт 3385 Кт 1030 – атқарушылық парақ бойынша ұсталған сомаларды алушыға (жұбайына) және жеке сот орындаушысына аудару;
- Дт 3350 Кт 1030 – салықтар мен әлеуметтік төлемдер, сондай-ақ атқарушылық парақ бойынша берешек ұсталғаннан кейін жалақы қалдығын төлеу.
Егер сізге бухгалтердің немесе салық маманының кеңесі қажет болса, сізге «Mybuh.kz» көмектеседі. Өтінім қалдырыңыз, біз сізбен жұмыс уақытында хабарласамыз.
