
Жылдық, жартыжылдық және тоқсандық есептерді тапсыратын уақыт келгенде, салық төлеушілер кейде жағымсыз тосынсыйларға тап болады: өткен жылы (немесе 2-ші жартыжылдықта, не өткен тоқсанда) ҚҚС бойынша міндетті тіркеу шегі асып кеткен. Егер бұл асып кету бірнеше айдан кейін анықталса, не істеу керек? Қане, анықтайық…
ҚР Салық кодексіне жүгінейік.
ҚР СК 82-бабына сәйкес, егер күнтізбелік жыл ішінде ҚҚС бойынша тіркеу есебіне қою үшін айналым мөлшері айналымның ең төмен мөлшерінен (20 000 АЕК) асып кетсе, ҚҚС бойынша тіркеу есебіне қоюға жататын тұлғалар орналасқан жері бойынша салық органына ҚҚС бойынша тіркеу есебіне қою туралы салықтық өтініш беруге міндетті. Мысалы, 2025 жылдың қорытындысы бойынша 2025 жылы қолданыста болған АЕК мөлшерін қабылдау керек (яғни 3 932 тг).
Салықтық өтініш айналымның ең төмен мөлшерінен асқан ай аяқталған күннен кейінгі 10 жұмыс күнінен кешіктірілмей беріледі. Яғни, егер асып кету 2025 ж. наурызда болса, ҚҚС бойынша есепке қою туралы өтінішті 2025 ж. сәуірдің ортасына дейін беру қажет еді.
Бұл ретте айналым мөлшері жинақталған қорытындымен анықталады:
- жаңадан құрылған ЖШС үшін – Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеу күнінен бастап;
- ҚҚС бойынша тіркеу есебінен алынған салық төлеушілер үшін – ҚҚС бойынша тіркеу есебінен алынған күннен кейінгі күннен бастап;
- басқа салық төлеушілер үшін – ағымдағы күнтізбелік жылдың 1 қаңтарынан бастап.
ҚҚС бойынша тіркеу есебіне қою үшін айналым мөлшері ҚР СК 369-бабы 1-тармағының 1), 2) тармақшаларында көрсетілген айналымдардың сомасы ретінде анықталады.
ҚР СК 369-бабы 1-тармағының 1), 2) тармақшаларына сәйкес, салық салынатын айналым болып табылады:
- ҚР СК 370-бабына сәйкес салық салынбайтын айналымнан басқа, тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді өткізу бойынша ҚҚС төлеуші жасаған айналым;
- ҚР СК 373-бабына сәйкес, резидент еместен жұмыстарды, қызметтерді сатып алу кезінде ҚҚС төлеуші жасаған айналым.
Осылайша, 2025 жылы салық төлеушінің айналым мөлшері 78 640 000 тг (20 000 × 3 932 тг) жеткен сәттен бастап ҚҚС бойынша тіркеуге тұру қажет.
ҚР СК 82-бабының 6-тармағына сәйкес, тұлғалар ҚҚС төлеуші болып, ҚҚС бойынша тіркеу есебіне қою туралы салықтық өтініш берген күннен бастап есептеледі.
Егер өтініш уақытында берілмесе, мынаны жасауға тура келеді:
- қазір тіркеуге тұру;
- айыппұл төлеу (ҚР ӘҚБтК 269 және 275-баптары).
ҚР ӘҚБтК 269-бабының 3-тармағына сәйкес, ҚҚС бойынша тіркеу есебіне қою туралы салықтық өтінішті мемлекеттік кірістер органына белгіленген мерзімде тапсырмау – 50 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеледі.
ҚР ӘҚБтК 275-бабының 5-тармағына сәйкес, ҚҚС төлеуші ретінде тіркеуге тұрмаған кезеңде айналым жасау – тіркеуге тұрмаған кезеңдегі айналым сомасының 15%-ы мөлшерінде айыппұл салынады.
Екі айыппұлды да төлеуге тура келеді. ҚР ӘҚБтК 275-бабы бойынша айыппұлды есептеу үшін асып кету пайда болған күннен бастап тіркеуге тұрған күнге дейінгі айналымды анықтау қажет.
Егер сізге ҚҚС бойынша декларацияны (300.00 нысаны) немесе кез келген басқа салық есептілігін жасау бойынша көмек қажет болса – «Mybuh.kz»-ке хабарласыңыз. Өтініш қалдырыңыз, біз жұмыс уақытында сізбен байланысамыз.